Nokogiri

Piły japońskie zwane nokogiri posiadają zęby wycięte tak, aby ciąć – pociągając piłę zamiast ją pchać. Dziś powód takiego ułożenia zębów nie jest do końca znany, jest też wiele spekulacji dlaczego japońscy stolarze początkowo ustawili kształt zębów w taką stronę. Powszechnie akceptowana teoria mówi, że japoński stolarz pracował na podłodze (kucając) i w tej pozycji posługiwanie się piłą ciągnąc ją było mniej uciążliwe i łatwiejsze do wykonania. Jakie są natomiast korzyści dla dzisiejszych stolarzy? Ostrza wykonane są z bardzo cienkiego materiału, ciągnąc ją – jest ona ciągle naprężona, tym samym unikamy zakleszczeń. W efekcie nacięcia są cieńsze i bardzo czyste. Powszechnie znanymi rodzajami nokogiri są:

Ryoba – czyli obustronna. Jest to piła z zębami do rozcinania po obu stronach ostrza. Standardowo z jednej strony znajdują się zęby do rozcinania wzdłuż, a z drugiej strony w poprzek słojów. W innych wersjach tej piły, zęby z jednej strony przeznaczone są do rozcinania drewna iglastego (miękkiego), z drugiej strony natomiast do drewna twardego. Aby piła się nie zakleszczała, ostrze jest minimalnie cieńsze w środkowej części niż na jej brzegach, ale rozstaw i wielkieść zębów jest bardzo zbliżona na całej długości. Rzeczywista wielkość i liczba zębów będzie się różnić, w zależności od długości ostrza.

domidrewno_japonskie_nokogiri_ryoba

 Kataba – nie ma grzbietu, jest piłą jednostronną (z zębami po jednej stronie ostrza). Świetna uniwersalna piła. Samo ostrze jest trochę grubsze, co umożliwia pracę bez grzbietu, a zęby są naostrzone do pracy w poprzek i wzdłuż włókien. Kataba do cięcia wzdłuż może mieć drobniejsze zęby na końcu ostrza (do rozpoczęcia rozcinania), oraz większe zęby bliżej początku (do szybszej pracy).

domidrewno_japonskie_nokogiri_kataba

Dozuki – znaczy czop. Jest to piła typu kataba, ale z wzmocnieniem w postaci grzbietu. Grzbiet zapewnia proste, precyzyjne cięcie ale również ogranicza głębokość cięcia. Dozuki jest najbardziej znanym i najczęściej używanym rodzajem z pił Japońskich, zarówno przy pracach w drewnie twardym jak i miękkim.  Ostrze Dozuki ma tą sama grubość na całej szerokości, a podobne do piły poprzecznej, zęby mają minimalny rozmiar całej długości ostrza.

domidrewno_japonskie_nokogiri_dozuki

Piły Azebiki są najczęściej używane w stylu ryoba i mają krótkie, zakrzywione ostrze z zębami na każdej stronie. Piła ta jest zwykle używana do rozpoczęcia  cięcia w środku panelu. Krótkie ostrze pozwala na łatwy dostęp do ciasnych miejsc. (fot. https://japantool-iida.com)

Kugihiki znaczy do cięcia kołków. Wyginając ostrze piły, które jest dość „elastyczne” można łatwo docinać kołek nawet na dużej płaszczyźnie, a słabo lub wcale nie rozszrankowane zęby nie niszczą powierzchni wokół kołka.

Ostrze jest cieńsze na końcu, aby piła łatwiej się wyginała i nie powodowała zbyt dużych uszkodzeń przy finezyjnym docinaniu. Natomiast grubsza część przy rękojmi pozwala na stabilne prowadzenie piły przy pracach bardziej agresywnych. (fot. https://www.utensiliprofessionali.com)

Sokomawashibiki znaczy dno, spód. Wykorzystywana do cięć po łuku czy po okręgu. Piła pierwotnie używana była do wycinania spodów do wiader czy mis. Kształt ostrza ułatwia cięcie zakrzywionych profili. Może być stosowana zarówno do drewna twardego jak i miękkiego. (fot. https://www.japanwoodworker.com)

Anahiki używana przede wszystkim do cięcia belek czy kłód. Do rozcinania świeżego i sezonowanego drewna.  Może być używana do rozcinania kłód, tarcicy iglastej i liściastej, przy elementach konstrukcji, gdzie nie jest wymagane bardzo czyste/dokładne cięcie. (fot. https://www.fine-tools.com)

Mawashibiki – oznacza cięcie po łuku. Ostrze jest wąskie, pozwala na wycinanie małych otworów po wcześniejszym nawierceniu. Przez pociąganie do siebie podczas cięcia oraz bardzo ostre zęby jest idealna do wycinania nawet w najbardziej niewygodnych miejscach.

domidrewno_japonskie_nokogiri_mawashibiki

 I to wszystko w temacie pił japońskich 🙂 Jesteśmy ciekawi kto z Was jeszcze nimi nie pracował? 🙂

Pozdrawiamy

Lidka Jarek