Jesion jest drzewem z rodziny oliwkowatych (Oleaceae),
które występuje w Europie oraz Azji.

Szacuje się, że jesion pojawił się na Ziemi około 10 mln lat temu i jest jednym z najstarszych gatunków drzew. Roślina, która zwykle dożywa blisko 300 lat, osiąga średnio 30-35 metrów wysokości i ma do półtora metra pierśnicy. Aktualnie najstarszy i największy polski jesion rośnie na Kaszubach w miejscowości Motarzyno. Jego wiek szacowany jest na ok. 410 lat.

Jesion wyniosły jest uważany za najwyższe rodzime drzewo liściaste w Europie. Rosnący na terenie Białowieskiego Parku Narodowego osobnik mierzący ponad 40m jest najwyższym notowanym obecnie (2011) drzewem liściastym w Polsce.

Kora młodych drzew popielata do srebrzystoszarej, gładka, z wiekiem staje się brunatnoszara do czarniawej i niezbyt głęboko, podłużnie bruzdowana. Gęste bruzdy tworzą na pniu i starych konarach charakterystyczny dla jesionów, siatkowaty wzór.

Pień drzew rosnących szczególnie w zwarciu leśnym jest dobrze wyrośnięty, długi, prosty. Pierwsza gałąź korony może zaczynać się na wysokości ponad 20 m.

Drewno jesionowe posiada wąski biel, zabarwienie od jasno- lub ciemnożółtej do jasnobrązowej.

Jesion jest gatunkiem pierścieniowo- naczyniowym o zabarwionej i niezabarwionej twardzieli. Więc w drewnie pochodzącym z młodego okazu jest dość trudno odróżnić biel i twardziel. W drewnie ze starego drzewa można to odróżnić bardzo łatwo. Twardziel niezabarwiona- posiada tę samą barwę co biel, zabarwiona- przybiera barwę brązową lub brunatną. Jesion odznacza się bardzo wyraźnym rysunkiem słojów. Właściwości drewna zależą od w znacznej mierze od szerokości słojów

Drewno jesionowe szerokosłoiste jest bardzo twarde odznacza się dużą wytrzymałością i trudnościami przy obróbce. Drewno wąskosłoiste cechuje się mniejszą twardością. To drewno o właściwościach bardziej sprężystych- ogólnie jest łatwiejsze w obróbce. Przy gatunkach pierścieniowo-naczyniowych wynika to z morfologii struktury i udziału drewna późnego w stosunku do drewna wczesnego w zakresie jednego przyrostu

Jesion jest drewnem sprężystym, świeżo ścięte drewno pod wpływem parzenia łatwo się wygina, dobrze się poleruje.

Drewno jesionu jest również trwałe (37-43 MPa w skali twardości Brinella).

Jest sklasyfikowany w III grupie twardości drewna według Brinella obok dębu, buku czy mahoniu. Można jednak stwierdzić, iż jesion ciemny jest twardszy i bardziej wytrzymały niż dąb.

Drewno jesionu ze względu na swoje walory (twardość i bogate usłojenie) ma szerokie zastosowanie w stolarstwie. Szczególnie chętnie wykorzystywane jest przy wykonywaniu schodów, drzwi, podłóg, ale też okien czy oklein.

W warunkach suchych drewno jesionu jest trwałe, jednak w zmiennych wilgotnych szybko ulega zniszczeniu.

Jesion wędzony to drewno poddane specjalnej obróbce chemicznej, wędzeniu amoniakiem. Dzięki temu zabiegowi zmienia się nie tylko kolor (z jasnego, słomkowego na znacznie ciemniejszy i nasycony z bardzo wyraźnymi słojami) na całym przekroju drewna, zmieniają się również parametry fizyczne. Jesion wędzony jest materiałem bardziej stabilnym, twardym oraz bardziej odpornym na wilgoć. Parametry fizyczne wzrastają o ok. 40%.

Jesion jest świetnym gatunkiem jako drewno opałowe Łupanie nie należy do najłatwiejszych, ale ma dużą gęstość i kaloryczność.

Pradawni wierzyli, że jesionowi ludzie stworzeni przez Zeusa – syna Kronosa, jako pierwsi używali jesionowych dzid. W późniejszych czasach zaś żadna strzała nie była tak celna i śmiercionośna, jak właśnie jesionowa. Był skutecznym środkiem na ukąszenia węży. W medycynie ludowej naparu z liści jesionu używano jako środka przeczyszczającego i poprawiającego przemianę materii, a także stosowano przy uśmierzaniu bólu wywołanego przez zmiany reumatyczne.