Pochodzenie

Teczyna to przedstawiciel rodziny werbenowatych. Znane są 3 gatunki teaku: filipiński, birmański i ten najważniejszy – teczyna wyniosła.

Teczyna wyniosła (T. grandis) pochodzi z południa Indii oraz Chin. Jest najbardziej cenionym gatunkiem teaku.

O użyteczności drewna teakowego ludzie widzieli już w czasach prehistorycznych – przez całe tysiąclecia robiono z niego głównie statki i wykorzystywano do produkcji wszelkich elementów stolarki, które musiały być wyjątkowo odporne na działanie wilgoci oraz wilgociolubnych patogenów. Drewno teczyny jest wyjątkowo odporne na działanie wielu niekorzystnych czynników środowiska: wodę, pleśń oraz agresję roztworów chemicznych. Przeciętnie, wyroby z teaku mają trwałość obliczoną na ok. 200 lat, ale znaleziono przedmioty z tego drewna wykonane ponad 1000 lat temu 

Najbardziej wartościowy surowiec pochodzi z drzew rosnących dziko.

Drzewa plantacyjne można ścinać po 15 latach. Mają wówczas kilkanaście metrów wysokości i są już na tyle grube, iż nadają się do obróbki stolarskiej. Pomimo szeregu zabiegów pielęgnacyjnych i ochronnych materiał plantacyjny zawsze jest gorszej jakości od drewna pochodzącego z dzikich roślin. Uprawa teaku bywa dochodowym biznesem: drewno osiąga wysoką cenę, a teczyny rosną szybko – jednoroczne okazy mają ponad metr wysokości. Czas oczekiwania na zysk ze sprzedaży poszukiwanego drewna teakowego zostaje zrekompensowany ceną, jaką osiąga ten surowiec na światowych rynkach. Dlatego opłaca się czekać 15 lat na pierwszy „plon”.

 Wygląd 

Samo drewno spoistą strukturę i wyraźny rysunek przyrostów rocznych. Słoje informują szczegółowo o cykliczności pór suchych i mokrych

Świeże drewno teakowe ma piękną złocisto – miodową barwę, z wyraźnymi, prawie czarnymi pasmami i wydziela przyjemny zapach. Z czasem kolor ten ciemnieje i robi się bardziej brązowy. Ciemnieniu, przynajmniej częściowo, można zapobiec, malując drewno środkami z filtrami UV. Dzieje się tak, ponieważ tkanki teaku zawierają sporo naturalnych substancji oleistych, które chronią go i utrudniają wnikanie obcych substancji w strukturę drewna. Jeśliby dotknąć powierzchni świeżo obrobionej deski teakowej, pod palcem wyczuje się wyraźnie obecność olejów. Wysycenie drewna związkami krzemowymi dodatkowo zwiększa wytrzymałość materiału na niekorzystne warunki środowiska.

Obróbka

Piłowanie: średnio trudne, ze względu na wysoką zawartość krzemu zalecane

narzędzia stellitowe

Suszenie: powolne

Klejenie: średnio trudne, wymaga odtłuszczenia

Zbijanie: dobre, zalecane nawiercanie

Wykańczanie: Teczyna jest bardzo odporna na traktowanie jej jakimikolwiek lakierami, bejcami i innymi środkami pielęgnacyjno – ochronnymi.

Stolarze często skarżą się, że pył powstający podczas obróbki drewna teakowego powoduje u nich stany zapalne oraz alergie – wdziera się bowiem do dróg oddechowych i drażni ich delikatną, śluzową wyściółkę. Natomiast samo drewno teczyny absolutnie nie powoduje żadnych alergii ani podrażnień. 

Zastosowanie 

Po dziś dzień z teaku robi się pokłady jachtów i wykończenia jednostek pływających. Drewno teczynowe świetnie nadaje się też na zewnętrzną stolarkę wykończeniową i na wyroby do wilgotnych pomieszczeń, takich jak łazienki, sauny czy kuchnie. Nie tylko nie chłonie wilgoci i jest odporne na gnicie oraz pleśnienie, ale również nie przyjmuje zanieczyszczeń i dlatego łatwo utrzymać je w czystości. Poza tym wyroby z teaku mają bardzo stabilne parametry kurczliwości i pęcznienia – raz ustabilizowane, utrzymują się przez bardzo długi czas.

Ciekawostki

Autochtoni uważają, iż każda część teczyny może pomóc zwalczyć przeróżne dolegliwości. I tak:

  • sproszkowane drewno (choć alergizujące w nadmiarze) bywa pomocne przy leczeniu grzybic, ma też działanie osłaniające, łagodzące i uspokajające;
  • kwietny proszek służy do walki z kaszlem i chorobami żołądka oraz nerek;
  • zmielone drobniutko korzenie to lekarstwo na niedomagania układu moczowego;
  • olej z kwiatów teczyny wspomaga porost włosów i likwiduje świerzb.

 Z liści teczyny uzyskuje się naturalny barwnik, stosowany do farbowania wełny i bawełny.