Archimedes, Filon z Bizancjum i inni

Czyli ciąg dalszy „Fascynacji i fanaberii”

Witajcie

Archimedes, matematyk, fizyk, mechanik, astronom, wynalazca i filozof. Twórca machin wojennych. Wynalazca przenośnika śrubowego, nazwanego później jego imieniem, przypisuje mu się wynalezienie kół zębatych kołowrotu, korby i innych maszyn prostych. Do niego należy stwierdzenie „Dajcie mi punkt podparcia, a poruszę Ziemię” Geniusz z III w p.n.e, jeden z tych, co pchają Świat do przodu.

Filon z Bizancjum, grecki pisarz, inżynier i wynalazca, też żyjący w III w p.n.e,  przypisuje mu się wynalezienie katapulty, termometru i  koła wodnego.

James Watt, szkocki inżynier i wynalazca, żyjący w XVIII w. Wynalazł między  innymi maszynę parową, która to zapoczątkowała rewolucję przemysłową. Stworzył do tej maszyny słynny regulator prędkości obrotowej, nazwany później regulatorem Watta.

Izaak Newton, genialny angielski fizyk, matematyk, astronom i filozof z XVII w, odkrywca prawa grawitacji.

Cóż oni mają wspólnego z forum stolarskim?

Otóż ich wynalazki i odkrycia znalazły zastosowanie w kolejnej skomplikowanej, precyzyjnej, niezwykle pracochłonnej i całkowicie bezużytecznej maszynie na kulki szklane, której budowę  po dwóch miesiącach pracy skończyłem i przeprowadziłem pierwsze próby.

https://www.youtube.com/watch?v=t63pPEO2_wE

Maszyna ma 150 cm wysokości, 57 cm średnicy u podstawy, 3 systemy transportu kulek do góry, wszystkie  napędzane korbą na środkowej osi:

 3 metrowy łańcuch z czerpakami, śruba Archimedesa o długości 1 metra  i 57 centymetrowa wieża z ruchomymi rampami. 
W dół kulki zjeżdżają grawitacyjnie, kilkoma drogami, poprzez rozdzielacz flip – flop, dwa miksery, a  na końcu poruszając koło wodne. Maszyna zawiera 400 kulek o średnicy 16 mm.

Całość zbudowana z 760 elementów ( nie licząc śrub i wkrętów), w tym jest 11 drewnianych kół zębatych. Materiałem jest  jesion, buk, dwie odmiany dębu, sklejka, wały stalowe, łożyska kulkowe. Do wykonania części wykorzystałem wszystkie pozostałe moje drewniane obrabiarki: tokarkę, szlifierki bębnową i tarczową, piłę taśmową, frezarki, Pantorouter, a także grubościówkę, strug i narzędzia ręczne, gdyż obróbki ręcznej było bardzo dużo.

Jest to prawdopodobnie druga taka maszyna na świecie. Pierwowzór zbudowany przez Paula Grundbachera pod nazwą „ Archimedes” znajduje się w Szwajcarii. Ja swoją maszynę” Archimedes2” zbudowałem na podstawie dwóch zdjęć i filmiku z Internetu. W stosunku do pierwowzoru wprowadziłem zmiany w dolnej części maszyny: zamiast dolnej śruby Archimedesa jest wieża z ruchomych ramp ( też pomysłu Paula) oraz zmieniłem część torów   do zjazdu kulek. Zbudowałem dwa miksery, rozdzielacz „Flip-flop” i koło wodne, do budowy którego inspiracją było koło wodne do napędu młota kowalskiego z XVII w ze Skansenu Maszyn Parowych w Tarnowskich Górach.

Zdjęcie koła wodnego, znalezione w Internecie  inne nasze zabytki przemysłowe, skanseny, a także lektura wydawnictwa „ Ciesielstwo Polskie”, którą otrzymałem jako wyróżnienie od założycieli portalu „Dom i Drewno”, podsunęło mi kilka pomysłów na następne maszyny na kulki z naszymi rodzimymi akcentami, które być może zbuduję.

Tylko gdzie ja je będę trzymał, chyba trzeba będzie przemeblować dom.

P.S

Uprzedzając ewentualne wątpliwości informuję, że Paul Grunbacher cieszy się, że jego projekty są inspiracją dla innych.

Ryszard Grenda

amigorg

  • 1-DSCN0444
  • 1-DSCN0452
  • 1-DSCN0453
  • 1-DSCN0454
  • 1-DSCN0456
  • 1-DSCN0457
  • Flip-Flop
  • koło wodne
  • mikser1
  • ruchome rampy
  • stacja nawrotna